شهرستان مرند، نگین سبز آذربایجان شرقی و دومین شهر پرجمعیت این استان پس از تبریز، با ترکیبی از تاریخ چند هزار ساله، طبیعتی بکر و موقعیت استراتژیک اقتصادی، همواره در کانون توجهات خبری و گردشگری قرار دارد.
به گزارش آرشیو نیوز؛
در این گزارش، ضمن بررسی تاریخچه و جاهای دیدنی مرند، به اهمیت این شهر در تحولات خبری منطقه میپردازیم.
مرند در فاصله حدود ۶۵ کیلومتری شمال غرب تبریز واقع شده است. براساس تقسیمات کشوری و بافت جمعیتیشهرستان مرند دارای چندین بخش و شهر مهم است که میتوان به شهر مرند، شهر زنوز، شهر یامچی، کشکسرای و بناب مرند اشاره نمود.
این شهرستان به دلیل قرارگیری در شاهراه ارتباطی ایران به اروپا و قفقاز (جاده ترانزیت)، از نظر اقتصادی و حملونقل جایگاه ویژهای دارد. جایگاه ژئوپلیتیک مرند، مهمترین عامل در تمایز این شهرستان از سایر نقاط استان است. مرند در نقطهای قرار گرفته که مسیر جادهای و ریلی ایران را به ترکیه (بازرگان) و جمهوری خودمختار نخجوان و در نهایت به اروپا متصل میکند. این موقعیت باعث شده مرند به عنوان هاب لجستیکی و حملونقل شمال غرب شناخته شود.
کریدور شمال_جنوب: مرند یک حلقه کلیدی در کریدور ترانزیت بینالمللی است. اخبار مربوط به گمرکات، حملونقل جادهای و توسعه زیرساختهای ریلی در این منطقه، دارای بازتاب منطقهای و بینالمللی است.
همجواری با منطقه آزاد ارس: نزدیکی مرند به منطقه آزاد ارس، فرصتهای بیشماری را برای تجارت، صادرات و جذب سرمایهگذاری خارجی در بخشهای مختلف صنعتی و کشاورزی فراهم آورده است.
اما اگر از موقعیت جغرافیایی این شهرستان بگذریم به اقتصاد سبزمرند با داشتن آب وهوای معتدل و خاک حاصلخیز کوهپایههای میشو، به یک قطب اصلی در کشاورزی شمال غرب کشور تبدیل شده و قطب تولید چندین محصول استراتژیک است:
- برند زردآلو و قیسی: کیفیت زردآلوی مرند شهرت جهانی دارد. با این حال، نیاز به سرمایهگذاری در صنایع تبدیلی پیشرفته و جلوگیری از خامفروشی، یک ضرورت اقتصادی است.
- زعفران بناب مرند: توسعه دانشبنیان کشت زعفران در سالهای اخیر، نشان داد که مرند ظرفیت تبدیل شدن به یک قطب تولید محصولات کمآببر با ارزش افزوده بالا را دارد.
تاریخ مرند؛ روایت ۶۰۰۰ ساله «مانداگارانا» در شاهراه ابریشم
شهرستان مرند، نگین کهن آذربایجان، فراتر از یک گذرگاه تجاری است؛ این شهر موزهای زنده از تاریخ و تمدن است که قدمت آن بنا بر اسناد و شواهد باستانشناسی به بیش از شش هزار سال پیش باز میگردد. موقعیت استراتژیک مرند، آن را در طول تاریخ به کانون توجه قدرتهای بزرگ از مادها و اورارتوییها تا ایلخانان و صفویان تبدیل کرده است.
برخی کشفیات، از جمله ظروف سفالی و ابزارآلات در تپههای مانداگارانا، نشانههایی از سکونت انسان در هزاره پنجم پیش از میلاد را آشکار کردهاند. این شهر یکی از معدود سکونتگاههایی است که سابقه حضور تمدنی شش هزار ساله را در فلات ایران به دوش میکشد. از نام این شهر در منابع تاریخی یونانی و رومی به صورتهای مانداگارانا (توسط هرودوت و گزنفون) و موروندا (توسط استرابون) ثبت شده است. بطلیموس، جغرافیدان نامدار یونانی، مرند را به دلیل آبادانی آن، ماندگار نامیده است. بقایای قلعه باستانی مانداگارانا در شرق شهر، که بنا بر نظر ولادیمیر مینورسکی از سلسله قلاع خاکی اورارتویی است، سندی مهم بر قدمت و جایگاه دفاعی مرند در دوران باستان است.
یکی از بحثبرانگیزترین و در عین حال جذابترین روایات تاریخی درباره مرند، انتساب آن به حضرت نوح (ع) است. برخی بر این باورند که نام مرند از یک واژه ارمنی به معنای تدفین اشتقاق یافته است، چرا که روایات محلی و برخی متون مذهبی اعتقاد دارند مقبره همسر حضرت نوح (ع) در محل کنونی مسجد بازار (پیربالا) قرار دارد. روایتی دیگر نام مرند را برگرفته از نام دختر ترسایی به نام ماریانا میداند که کلیسای بزرگی در این محل بنا نهاد؛ کلیسایی که بعدها به مسجد جامع کنونی تبدیل شد.
دوران ایلخانیان (قرن هشتم هجری) یکی از دورههای طلایی آبادانی مرند بود. مسجد جامع مرند که کتیبه محراب گچبری شده آن تاریخ ۷۳۱ هجری قمری (زمان ابوسعید بهادرخان ایلخانی) را نشان میدهد، شاخصترین یادگار این عصر است. کاروانسرای عباسی پیام (یام) که در مسیر حیاتی جاده ابریشم قرار دارد و بنای کنونی آن به دوران ایلخانی یا صفوی منسوب است، نشاندهنده نقش بیبدیل مرند به عنوان یک ایستگاه تجاری و اقامتی مهم برای کاروانهای شرق و غرب است.
اما ظرفیتهای مرند تنها به جنبه تاریخی محدود نمیشود؛ بلکه ترکیبی از طبیعتگردی، گردشگری زمستانی و میراث فرهنگی را شامل میشود.ظرفیتهای گردشگری مرند میتواند این شهرستان را به مقصد اصلی مسافران تبدیل کند، نه صرفاً مسیری برای عبور.
- کاروانسرای عباسی پیام (یام): این کاروانسرا که در مسیر جاده ابریشم قرار داشته، اکنون با بازسازی کامل به یک هتلکاروانسرای زیبا تبدیل شده و پذیرای گردشگران داخلی و خارجی است.
- پیست اسکی یام: واقع در دامنههای شمالی کوه میشو، یکی از قدیمیترین و مجهزترین پیستهای اسکی کشور است که در فصول سرد، علاقهمندان به ورزشهای زمستانی را جذب میکند.
- روستای پلکانی زنوزق: این روستا که به «ماسوله آذربایجان» معروف است، بزرگترین روستای پلکانی ایران محسوب میشود و با معماری بینظیر و باغات سیب، منظرهای چشمنواز دارد.
- آبشار پیربالا: واقع در روستایی به همین نام، که برای رسیدن به آن باید مسیری زیبا را در دل دره پیمود.
شهرستان مرند با ترکیب منحصربهفرد موقعیت ترانزیتی، تولید کشاورزی استراتژیک و عمق تاریخی، مهیای جهش توسعه است. تصمیمگیریهای کلان منطقهای باید با محوریت بهرهبرداری بهینه از این سه محور اصلی و رفع چالشهای محیط زیستی و زیرساختی، مسیر مرند را برای تبدیل شدن به هاب اقتصادی شمال غرب هموار سازند
درباره نویسنده
ثبت دیدگاه